W postępowaniach restrukturyzacyjnych przedsiębiorstw jedną z najważniejszych ról odgrywa nadzorca układu. Jego funkcja polega na wspieraniu przedsiębiorców w trudnym czasie finansowych problemów oraz na monitorowaniu prawidłowego przebiegu postępowania układowego z wierzycielami. Kim dokładnie jest nadzorca układu, jakie są jego obowiązki w postępowaniu restrukturyzacyjnym? Przyjrzyjmy się bliżej tej roli i jej znaczeniu w procesie restrukturyzacji.
Kim jest nadzorca układu?
Nadzorca układu to doradca restrukturyzacyjny, który zawarł z dłużnikiem umowę o prowadzenie nadzoru nad postępowaniem o zatwierdzenie układu. Postępowanie o zatwierdzenie układu to uproszczona forma restrukturyzacji, w której rola sądu jest ograniczona do minimum – najważniejszym zadaniem sądu w tym procesie jest jedynie zatwierdzenie układu między przedsiębiorcą a wierzycielami. Cały proces odbywa się w dużej mierze poza strukturami sądowymi, co pozwala na szybkie i elastyczne działania.
Wybór nadzorcy leży w gestii przedsiębiorcy, który dobiera odpowiednią osobę, zawierając z nią umowę na zasadach cywilnoprawnych. Warto jednak pamiętać, że funkcję tę może pełnić wyłącznie osoba posiadająca licencję doradcy restrukturyzacyjnego. Posiadanie takiego dokumentu świadczy o odpowiednich kompetencjach i doświadczeniu w zakresie prowadzenia procesów restrukturyzacyjnych.
Jakie są zadania nadzorcy układu?
Obowiązki nadzorcy układu są zróżnicowane i obejmują zarówno kwestie organizacyjne, jak i nadzorcze. Oto najważniejsze z nich:
- Kontrola działań przedsiębiorcy
Nadzorca układu monitoruje działania dłużnika związane z zarządzaniem majątkiem oraz codzienną działalnością. Jego celem jest zapewnienie, że przedsiębiorca nie podejmuje działań, które mogłyby naruszyć interesy wierzycieli. W razie potrzeby nadzorca wskazuje na ewentualne ryzyka lub nieprawidłowości w działaniach dłużnika.
- Przygotowanie kluczowej dokumentacji
Jednym z podstawowych obowiązków nadzorcy jest przygotowanie we współpracy z przedsiębiorcą dokumentów wymaganych w procesie restrukturyzacji. Należą do nich:
- plan restrukturyzacyjny, który określa strategię naprawy sytuacji finansowej przedsiębiorstwa,
- lista wierzytelności i lista wierzytelności spornych, które wskazują, jakie zobowiązania dłużnika podlegają układowi oraz które z nich są kwestionowane.
- Pomoc w przygotowaniu propozycji układowych
Nadzorca wspiera przedsiębiorcę w opracowywaniu propozycji układowych, które następnie są przedstawiane wierzycielom. Muszą być one realistyczne, dostosowane do możliwości finansowych przedsiębiorcy, a jednocześnie na tyle atrakcyjne, by wierzyciele byli skłonni je zaakceptować.
- Organizacja głosowania wierzycieli
Ważnym zadaniem nadzorcy układu jest organizowanie procesu głosowania nad układem. Wspiera on przedsiębiorcę w zapewnieniu zgodności procedury z przepisami prawa, tak aby głosy wierzycieli zostały prawidłowo zliczone i uwzględnione w dalszych etapach postępowania.
- Ocena wykonalności układu
Na podstawie swojego doświadczenia nadzorca ocenia, czy propozycje układowe są możliwe do zrealizowania w praktyce. Jego ocena ma kluczowe znaczenie dla sądu i wierzycieli, gdyż wskazuje, czy przyjęty układ ma realne szanse na powodzenie.
- Nadzór nad realizacją układu
Po zatwierdzeniu układu przez sąd nadzorca często przejmuje funkcję nadzorcy wykonania układu. Oznacza to, że monitoruje on realizację ustaleń przez przedsiębiorcę, raportując ewentualne problemy lub nieprawidłowości.
Cechy dobrego nadzorcy układu
Efektywne pełnienie funkcji nadzorcy wymaga spełnienia kilku istotnych kryteriów:
- bezstronność i niezależność – choć nadzorca jest wybierany przez dłużnika, musi działać w sposób obiektywny, uwzględniając interesy obu stron: przedsiębiorcy oraz wierzycieli,
- profesjonalizm – jako licencjonowany doradca restrukturyzacyjny, nadzorca posiada wiedzę prawną, ekonomiczną i organizacyjną, które pozwalają mu efektywnie realizować powierzone obowiązki,
- zaufanie uczestników – zarówno przedsiębiorca, jak i wierzyciele muszą darzyć nadzorcę zaufaniem, co ułatwia negocjacje oraz skuteczne przeprowadzenie procesu restrukturyzacji.
- zaangażowanie – nadzorca układu powinien ze szczególną starannością i zaangażowaniem podjąć kontakty z wierzycielami przedsiębiorcy, celem wspólnego ustalenia najbardziej korzystnych dla wszystkich stron układu propozycji układowych.
Korzyści z powołania nadzorcy układu
Powołanie nadzorcy układu przynosi szereg korzyści dla przedsiębiorcy znajdującego się w trudnej sytuacji finansowej:
- profesjonalne wsparcie – nadzorca pomaga przedsiębiorcy zrozumieć zawiłości prawne i finansowe związane z procesem restrukturyzacji,
- większa wiarygodność – obecność niezależnego eksperta w procesie zwiększa zaufanie wierzycieli i podnosi szanse na akceptację propozycji układowych,
- unikanie błędów – dzięki doświadczeniu nadzorcy przedsiębiorca ma mniejsze ryzyko popełnienia błędów, które mogłyby zaszkodzić procesowi,
- ochrona przed egzekucjami – postępowanie restrukturyzacyjne, prowadzone pod nadzorem nadzorcy, często skutkuje zawieszeniem działań egzekucyjnych, o zatwierdzenie układu prowadzone przez nadzorcę układu wspólnie z przedsiębiorcą daje dłużnikowi ochronę przed wierzycielami, egzekucjami i zapobiega wypowiedzeniu kluczowych umów – przez okres co najmniej 4 miesięcy, co daje przedsiębiorcy czas na odbudowanie stabilności finansowej.
Współpraca nadzorcy z sądem i wierzycielami
Pomimo że w postępowaniu o zatwierdzenie układu sąd odgrywa minimalną rolę, nadzorca układu pełni kluczową funkcję w kontaktach zarówno z wymiarem sprawiedliwości, jak i wierzycielami.
- Relacje z sądem – nadzorca przygotowuje raporty i sprawozdania, układu po przeprowadzeniu postępowania o zatwierdzenie układu na koniec sporządza sprawozdanie, które jest podstawowym dokumentem dla przedsiębiorcy do złożenia do sądu wniosku o zatwierdzenie układu, które są podstawą decyzji sądu o zatwierdzeniu układu.
- Relacje z wierzycielami – jako mediator, nadzorca ułatwia negocjacje między przedsiębiorcą a wierzycielami, dbając o to, aby interesy obu stron były należycie zabezpieczone.
Podsumowanie
Jak widzimy, nadzorca układu to niezastąpiony ekspert w procesie restrukturyzacji przedsiębiorstw. Jego rolą jest łączenie interesów dłużnika i wierzycieli, przy jednoczesnym nadzorze nad prawidłowym przebiegiem postępowania. Dzięki profesjonalizmowi, bezstronności i zaangażowaniu nadzorca znacząco zwiększa szanse na skuteczne przeprowadzenie procesu restrukturyzacyjnego oraz realizację układu.
Powołanie odpowiedniego nadzorcy jest bardzo ważnym elementem całego procesu, a jego wiedza i doświadczenie mogą zdecydować o powodzeniu działań naprawczych, umożliwiając przedsiębiorcy powrót na ścieżkę stabilności finansowej i dalszy rozwój działalności.
Masz pytania dotyczące tego tematu? Zapraszamy do kontaktu.
Artykuł Kim jest nadzorca układu i jakie są jego obowiązki? pochodzi z serwisu Kancelaria Poznań.