Wraz z wejściem w życie ustawy o ochronie sygnalistów 25 września 2024 roku, wiele firm w Polsce stanęło przed koniecznością dostosowania swoich procedur organizacyjnych. Nowe przepisy mają na celu ochronę osób zgłaszających nieprawidłowości w zakładach pracy, a ich wdrożenie wymaga przygotowania odpowiednich mechanizmów, które zagwarantują bezpieczeństwo sygnalistom.
Kim jest sygnalista?
Sygnalista to osoba, która w związku z wykonywaniem obowiązków zawodowych zauważa i zgłasza naruszenia prawa w miejscu pracy. Naruszenia te mogą dotyczyć m.in. korupcji, prania brudnych pieniędzy czy nieprawidłowości związanych z przetargami. Aby umożliwić sygnalistom swobodne zgłaszanie takich problemów, firmy zobowiązane są zapewnić bezpieczne kanały komunikacyjne, które ochronią zgłaszającego przed potencjalnymi działaniami odwetowymi.
Działania odwetowe, przed którymi ustawa chroni sygnalistów, obejmują m.in.:
– zwolnienie z pracy,
– mobbing,
– pomijanie przy przyznawaniu premii,
– nieprzedłużenie umowy w związku ze zgłoszeniem naruszenia.
1 stycznia 2025 r. – istotna data
Choć ustawa formalnie obowiązuje od września 2024 roku, kluczowym terminem dla przedsiębiorców jest 1 stycznia 2025 roku. Do tego dnia firmy zatrudniające co najmniej 50 osób muszą:
1. Ustalić stan zatrudnienia w swojej organizacji.
2. Przygotować wewnętrzną procedurę przyjmowania zgłoszeń sygnalistów.
Oznacza to, że w praktyce wdrażanie przepisów w wielu firmach jeszcze trwa, a część przedsiębiorstw dopiero zaczyna zdawać sobie sprawę z nowych obowiązków.
Jak wygląda wdrażanie ustawy w praktyce?
Według ekspertów proces dostosowywania firm do wymogów ustawy jest na wczesnym etapie. Wielu przedsiębiorców dopiero od września 2024 roku podjęło kroki w kierunku wprowadzenia nowych regulacji, takich jak:
– zmiany w regulaminach organizacyjnych,
– tworzenie kanałów zgłoszeniowych,
– konsultacje z prawnikami.
Problemy i wątpliwości
Jednym z wyzwań, przed którymi stoją firmy, jest określenie zasad przyjmowania zgłoszeń, na przykład czy powinny one być anonimowe. Kolejnym trudnym tematem jest zapewnienie odpowiedniej ochrony sygnalistom, szczególnie w mniejszych organizacjach, które mogą nie mieć wystarczających zasobów kadrowych lub prawnych.
Nie wszystkie firmy zdają sobie również sprawę, że przepisy o sygnalistach obowiązują już teraz. Dotyczy to zwłaszcza branż takich jak pośrednictwo w obrocie nieruchomościami czy biura rachunkowe, gdzie obowiązek wdrażania procedur wewnętrznych wszedł w życie 25 września 2024 roku, niezależnie od liczby zatrudnionych pracowników.
Co dalej?
Wprowadzenie ustawy o sygnalistach to wyzwanie, które wymaga od firm czasu, zasobów i zaangażowania. Dla przedsiębiorstw, które jeszcze nie podjęły działań, kluczowe będzie szybkie wdrożenie procedur, aby uniknąć chaosu i potencjalnych sankcji prawnych.
Warto również pamiętać, że właściwe przygotowanie do nowych obowiązków może stać się atutem, budującym zaufanie wśród pracowników i partnerów biznesowych. Ochrona sygnalistów to nie tylko wymóg prawny, ale także element odpowiedzialnego zarządzania i kultury organizacyjnej.
Masz dodatkowe pytania? Zapraszam do kontaktu.
The post Nowe obowiązki dla firm w związku z ustawą o sygnalistach – co musisz wiedzieć? appeared first on Bernard Piechota.