W terminologii prawniczej dotyczącej prawa rodzinnego i opiekuńczego, często pojawiają się takie terminy jak pokrewieństwo i powinowactwo. Chociaż oba sformułowania odnoszą się do rodzajów relacji rodzinnych, mają one zasadniczo różne znaczenie i skutki prawne.
Różnice między pokrewieństwem a powinowactwem
Pokrewieństwo to związek krwi między osobami, który wywodzi się z faktu posiadania wspólnych przodków. W Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym wyróżnia się pokrewieństwo w linii prostej i bocznej. W linii prostej krewnymi są osoby bezpośrednio pochodzące jedna od drugiej, np. rodzice i ich dzieci. W linii bocznej pokrewieństwo obejmuje osoby, które mają wspólnego przodka, ale nie pochodzą bezpośrednio “od siebie”, np. rodzeństwo czy kuzyni. Stopień pokrewieństwa określany jest przez liczbę urodzeń, które są niezbędne do połączenia tych osób linią pokrewieństwa.
Powinowactwo to związek prawny, który powstaje między małżonkiem a krewnymi drugiego małżonka w wyniku zawarcia małżeństwa. „Powinowactwo jest węzłem prawnym, który powstaje na skutek zawarcia małżeństwa i łączy małżonka z krewnymi drugiego małżonka; powinowactwo nie istnieje pomiędzy krewnymi męża i krewnymi żony. Mąż i żona nie są w stosunku do siebie ani krewnymi, ani powinowatymi. Z uwagi na to, że powinowactwo jest stosunkiem prawnym łączącym małżonka jedynie z osobami spokrewnionymi z drugim małżonkiem, nie obejmuje ono współmałżonków krewnych małżonka. Innymi słowy, brat żony (potocznie: szwagier) będzie powinowatym jej męża, ale już żona brata żony (żona szwagra) nie będzie jego powinowatą (bo nie jest krewną żony); bratowa jest powinowatą tylko żony” A. Kawałko, H. Witczak [w:] Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz aktualizowany, red. M. Fras, M. Habdas, LEX/el. 2023, art. 61(8). Warto podkreślić, że linia i stopień powinowactwa określane są analogicznie do linii i stopnia pokrewieństwa.
Czy powinowactwo wygasa po rozwodzie?
W kontekście relacji powinowactwa, warto pochylić się nad pytaniem, czy taka relacja wygasa z chwilą rozpadu małżeństwa? Zgodnie z polskim prawem, powinowactwo trwa mimo ustania małżeństwa. Oznacza to, że rozwód nie eliminuje owej relacji z ogólnego stanu prawnego.
Co ciekawe, inaczej kształtuje się sytuacja w przypadku unieważnienia małżeństwa. „NSA w wyroku z 16.09.2009 r., II FSK 438/08, LEX nr 596453, jednoznacznie stwierdził, że powinowactwo ustaje – ze skutkiem ex tunc – w następstwie unieważnienia małżeństwa. W zależności więc od tego, czy małżeństwo będące źródłem powinowactwa ustało (rozwód, śmierć, uznanie za zmarłego małżonka), czy też zostało unieważnione, inaczej będzie się kształtowała sytuacja powinowatych, choćby w zakresie dopuszczalności zawarcia między nimi małżeństwa.” A. Kawałko, H. Witczak [w:] Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz aktualizowany, red. M. Fras, M. Habdas, LEX/el. 2023, art. 61(8).
Chcesz wiedzieć więcej? Zapraszamy do kontaktu!
Zdjęcie: unsplash.com
The post Różnice między pokrewieństwem a powinowactwem oraz ich trwałość po ustaniu małżeństwa. appeared first on Wszystko o rozwodzie.