W naszych poprzednich artykułach wielokrotnie spotykaliśmy się z takimi pojęciami jak majątek wspólny czy majątek osobisty, które mają kluczowe znaczenie w rozmowie na temat rozwodu oraz podziału majątku. W ramach dzisiejszego tekstu spróbujemy odpowiedzieć na pytanie, jaki charakter majątkowy posiada majątek małżonka – wspólnika spółki cywilnej? Co się dzieje, gdy jeden z małżonków prowadzi biznes w ramach spółki cywilnej z innymi wspólnikami a następnie dochodzi do rozpadu małżeństwa tegoż wspólnika? Czy wkłady do niej wniesione mogą być przedmiotem podziału majątku?
Wspólnik a majątek spółki cywilnej.
W polskim systemie prawnym spółka cywilna, zdefiniowana w Kodeksie cywilnym, jest umową między wspólnikami, która nie posiada osobowości prawnej, lecz jest uznawana za podmiot gospodarczy. Oznacza to, że, cały majątek “nabyty” przez spółkę, czy to poprzez wkłady, czy to poprzez swoją działalność stanowi majątek wszystkich jej wspólników. Jest to tzw. współwłasność łączna. „Powstanie wspólnego majątku wspólników stanowi konsekwencję zawarcia umowy spółki cywilnej. Może on powstać poprzez wniesienie wkładów do spółki lub w trakcie jej działalności. Ze względu na brak podmiotowości spółki cywilnej nie stanowi on jednak majątku samej spółki, lecz majątek jej wspólników na zasadach współwłasności łącznej, będąc odrębną masą od majątku pojedynczego wspólnika” F. Czuchwicki [w:] Kodeks cywilny. Komentarz aktualizowany, red. M. Balwicka-Szczyrba, A. Sylwestrzak, LEX/el. 2023, art. 863.
Rozwód a majątek spółki cywilnej.
Posiadając powyższą wiedzę, możemy spróbować odpowiedzieć na pytanie zadane w tytule powyższego artykułu. W ramach ułatwienia załóżmy następujący stan faktyczny — dochodzi do rozwodu małżonków, którzy nie posiadają rozdzielności majątkowej. Ex-mąż był udziałowcem w spółce cywilnej. Czy w takiej sytuacji, Ex-żona może ubiegać się o podział majątku spółki, w celu zaspokojenia jej roszczenia o podział majątku?
Kluczowym do prawidłowej odpowiedzi na tak przedstawiony kazus, jest treść art. 33 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Art. 33. Do majątku osobistego każdego z małżonków należą:
1) przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej;
2) przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił;
3) prawa majątkowe wynikające ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom;
4) przedmioty majątkowe służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków;
5) prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie;
6) przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę; nie dotyczy to jednak renty należnej poszkodowanemu małżonkowi z powodu całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej albo z powodu zwiększenia się jego potrzeb lub zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość;
7) wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej jednego z małżonków;
8) przedmioty majątkowe uzyskane z tytułu nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków;
9) prawa autorskie i prawa pokrewne, prawa własności przemysłowej oraz inne prawa twórcy;
10) przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.
Przepis ten przewiduje enumeratywne wyliczenie rodzajów przedmiotów, które wchodzą do majątku osobistego małżonka. W sytuacji rozwodu majątek osobisty wspólnika nie wchodzi w skład masy majątkowej podlegającej podziałowi między małżonków. Lektura ust. 3 powyższego artykułu pozwala jednogłośnie stwierdzić, że udziały wspólnika w spółce cywilnej nie będą przedmiotem podziału w wyniku rozwodu, co chroni spółkę przed ewentualnymi komplikacjami związanymi z koniecznością wydzielenia części majątku.
Rozwód wspólnika nie wpływa bezpośrednio na istnienie spółki cywilnej. Spółka może kontynuować działalność bez zmian, o ile w umowie spółki nie przewidziano inaczej. Wspólnicy mogą jednak postanowić, że w przypadku zmian w sferze osobistej wspólnika, takich jak rozwód, będą miały miejsce określone działania – na przykład przymusowy wykup udziałów przez pozostałych wspólników.
Chcesz wiedzieć więcej? Zapraszamy do kontaktu!
Zdjęcie: unsplash.com
The post Czy rozwód jednego ze wspólników może wpłynąć na funkcjonowanie spółki cywilnej? appeared first on Wszystko o rozwodzie.